مزایای زایمان طبیعی و مراحل زایمان طبیعی چیست؟.
زایمان طبیعی یک امر فیزیولوژیک است که مادر باردار به‌صورت طبیعی و با فعالیت‌های منظمی که در دوران بارداری خود دارد، می‌تواند زایمان خوبی داشته باشد؛ اما درد زایمان طبیعی برای همۀ زنان نگران‌کننده است به همین دلیل مادران باردار برای انتخاب زایمان تردید دارند و درک مراحل اولیه از این نوع زایمان برای همۀ زنان مهم است..
فواید زایمان طبیعی
زایمان طبیعی روندی طبیعی‌ست که سیستم بدنی مادر در این زایمان دستکاری نشده و نوزاد از کانال طبیعی خارج می‌شود، به همین دلیل برای مادر و نوزاد بهتر است.
درد زایمان طبیعی تا چند ساعت قبل از زایمان و در حین زایمان به طول می‌انجامد و بعد از زایمان مادر خیلی زود به حالتِ قبل خود بر‌می‌گردد؛ اما در سزارین درد مادر تا بعد از زایمان همچنان ادامه دارد؛ همچنین خونریزی حین این زایمان خیلی کمتر از سزارین است.
زایمان به روش طبیعی به جنین این امکان را می‌دهد که در روزهای پایانی بیشترین رشد سلول‌های مغزی، سیستم تنفسی و همچنین کبد را داشته و جنین رشد خود را به خوبی تکمیل کرده باشد.
در نوع طبیعی زایمان Bonding (هم آغوشی مادر و نوزاد) در همان لحظه امکان‌پذیر است و مادر باردار می‌تواند نوزاد خود را شیر دهد. فشاری که روی قفسه سینه نوزاد وارد می‌شود، به‌دلیل خروج مایع از ریه‌های او در تنفس نوزاد بسیار کمک می‌کند.
اگر در زمان بارداری، مادر باردار به کلاس‌های دوران بارداری همچون ورزش، تغذیه و خودمراقبتی خود توجه کرده باشد، زایمان بیولوژیک یا طبیعی موفقی خواهد داشت.
در سزارین به دلیل برش بزرگی که بر روی شکم مادر داده می‌شود نیاز به مراقبت بیشتری دارد تا جای برش عفونت نکند. یکی از عوارض سزارین را می‌توان به چسبندگی داخل شکم یا جای برش اشاره کرد.
همانطور که می‌دانید توصیه بسیاری از پزشکان به خانم‌های باردار انجام زایمان طبیعی‌ست؛ چراکه این روش مزایای زیادی برای مادر و نوزاد دارد که برای شما ذکر خواهیم کرد:
- کودک طی آن باکتری‌های مفید را دریافت می‌کند.
- مایعات وارد شده به ریه نوزاد در زایمان طبیعی کاملا خارج می‌شود.
- به‌طور کلی از خطرات و عارضه‌های جراحی در امان می‌مانید.
- شیردهی سریع‌تر و موفق‌تر نسبت به مادرانی که سزارین انجام می‌دهند، خواهید داشت.
- در بارداری‌های بعدی عارضه‌های بسیار کمتری را تجربه خواهید کرد.
- خطر ابتلا به چاقی و آسم را در کودک خود کاهش می‌دهید.
- عارضه‌های زایمان به مراتب کمتر از کسانی که سزارین انجام می‌دهند، تجربه خواهید کرد.
- هزینه کمتری برای این نوع از زایمان پرداخت می‌کنید.
مراحل زایمان طبیعی به سه بخش تقسیم می‌شود:
مرحلۀ اول؛ ابتدای زایمان و درد فعال
یکی از مراحل، مرحله اولیه و فعال زایمان است. مرحل G اول زایمان و تولد زمانی اتفاق می‌افتد که مادر شروع به احساس انقباض‌های منظم می‌کند. این انقباضات باعث می‌شود تا دهانۀ رحم باز (گشاد) و نازک شود.
تمامی فرآیندهای اتفاق افتاده تا اینجا به کودک اجازه می‌دهد تا درون کانال تولد حرکت کند. مرحلۀ اول طولانی‌ترین مرحله از سه مرحله است که در واقع به دو مرحله تقسیم می‌شود:
- مرحلۀ اولیۀ زایمان یا مرحلۀ نهفته (early labor)
- مرحلۀ فعال زایمان (active labor
مرحلۀ اولیۀ زایمان
در حین این مرحله، دهانۀ رحم مادر گشاد می‌شود و احساس انقباضات خفیف و نامنظم را تجربه خواهد کرد. با شروع باز شدن دهانۀ رحم، ممکن است مادر متوجه ترشحات بی‌رنگ، صورتی یا کمی خونی از واژن خود شود.
مدت زمان
این مرحله غیرقابل پیش‌بینی است. برای مادرانی که اولین‌بار زایمان را تجربه می‌کنند، طول متوسط از چند ساعت تا چند روز متفاوت است. برای زایمان‌های بعدی این زمان کوتاه‌تر خواهد شد.
چه اقداماتی در این مرحله باید انجام داد
تا زمانی که فرکانس و شدت انقباضات افزایش یابد، نیاز به انجام کار خاصی نیست. برای بسیاری از زنان، این مرحله ناراحت‌کننده نخواهد بود. تنها باید آرامش خود را حفظ کنید. برای اینکه مرحلۀ اولیۀ زایمان را به راحتی پشت سر بگذارید، می‌توانید اقدامات زیر را انجام دهید:
- قدم زدن
- حمام کردن
- گوش دادن به موسیقی آرامش‌بخش
- تمرین تکنیک‌های تنفس یا آرامش‌بخش که در کلاس زایمان آموزش داده می‌شود.
- تغییر مداوم حالت بدن
متخصص زنان و زایمان می‌تواند به شما بگوید که چه زمانی باید برای زایمان به بیمارستان مراجعه کنید. اگر کیسۀ آب پاره شد یا خونریزی شدید از واژن داشتید، سریعاً با پزشک خود تماس بگیرید.
مرحلۀ فعال زایمان
بعد از مرحله اولیه زایمان، یکی از مراحل به نام فاز فعال زایمان شروع خواهد شد که در حین آن، دهانۀ رحم از ۶ تا ۱۰ سانتی‌متر گشاد می‌شود. انقباضات مادر قوی‌تر، نزدیک به هم و منظم خواهد شد.
ممکن است پاهای مادر دچار گرفتگی شود یا احساس تهوع داشته باشد. در این مرحله امکان پاره شدن کیسه آب نیز وجود دارد، البته در صورتی که قبلاً این اتفاق نیفتاده باشد. همچنین مادر فشار بیشتری در کمر خود خواهد داشت. اگر مادر هنوز به بیمارستان نرفته، اکنون زمان آن فرا رسیده است.
در صورتی که درد در این مرحله پیشرفت کرد و شدت گرفت، به هیچ عنوان نگران نشوید! اگر تمایل داشته باشید می‌توانید در این مرحله تقاضای داروی بی دردی کرده تا یک زایمان طبیعی بدون درد را تجربه کنید.
مدت زمان
مرحلۀ فعال زایمان اغلب بین چهار تا هشت ساعت یا بیشتر طول می‌کشد. به طور متوسط، دهانه رحم تقریباً یک سانتی‌متر در ساعت گشادتر می‌شود.
چه اقداماتی در این مرحله باید انجام داد
برای مقابله با دردهای رو به رشد، تکنیک‌های تنفس و آرامش را امتحان کنید. از آنچه در کلاس‌های زایمان آموخته‌اید، استفاده کنید. روش‌های زیر را می‌توانید برای افزایش راحتی در این مرحله انجام دهید:
- تغییر مداوم وضعیت بدن
- استفاده از توپ مخصوص زایمان
- حمام کردن با آب گرم
- پیاده روی
- تمرین تنفس
- داشتن ماساژ ملایم بین انقباضات
آخرین بخش این مرحله که اغلب به آن مرحله انتقال می‌گویند، بسیار شدید و دردناک است. انقباضات به هم نزدیک شده و بین ۶۰ تا ۹۰ ثانیه طول می‌کشند. مادر در این قسمت از زایمان، فشار در ناحیه تحتانی کمر و راست روده را تجربه خواهد کرد.
در این مرحله برای وارد کردن فشار، از متخصص خود سؤال کنید؛ چراکه فشار زودهنگام می‌تواند شما را خسته کند و باعث تورم دهانۀ رحم شود، که ممکن است زایمان را به تأخیر بیندازد. مرحله انتقال معمولاً بین ۱۵ تا ۶۰ دقیقه به طول می‌انجامد.
مرحلۀ دوم؛ تولد نوزاد
این مرحله دقیقاً وقت به دنیا آمدن نوزاد است.
مدت زمان
فشار آوردن برای به دنیا آمدن نوزاد ممکن است از چند دقیقه تا چند ساعت یا بیشتر طول بکشد. این زمان ممکن است برای اولین زایمان مادر و زنانی که اپیدورال را برای داشتن زایمان بدون درد؛ اما طبیعی داشته‌اند، طولانی‌تر شود.
چه اقداماتی در این مرحله باید انجام داد
تنها فشار وارد کنید! متخصص زنان که مسئولیت زایمان شما را برعهده دارد، می‌تواند زمان وارد کردن فشار را به شما بگوید. هنگام وارد کردن فشار تنها بر ناحیۀ مورد نظر تمرکز کنید. در صورت امکان موقعیت‌های بدنی مختلف را امتحان کرده تا جایی که احساس خوبی پیدا کنید.
در بعضی از موارد ممکن است از شما خواسته شود که به آرامی فشار بیاورید. کُند شدن سرعت باعث می‌شود که بافت واژن شما به جای اینکه پاره شود، کشش پیدا کند. بعد از بیرون آمدن سر نوزاد، ادامۀ بدن او به سرعت خارج خواهد شد.
مرحلۀ سوم؛ تحویل جفت
پس از به دنیا آمدن نوزاد، احتمالاً مادر احساس تسکین بسیار خوبی خواهد داشت. در مرحله سوم زایمان طبیعی، جفت تحویل داده می‌شود.
مدت زمان
تحویل جفت به طور معمول بین پنج تا ۳۰ دقیقه انجام می‌شود، اما این روند تا یک ساعت می‌تواند ادامه یابد.
چه اقداماتی در این مرحله باید انجام داد
آرام باشید! الان زمان آن رسیده که تنها تمرکز خود را بر نوزاد قرار دهید. انقباضات خفیف ادامه خواهد داشت؛ اما آنها به هم نزدیک و با درد کمتری خواهد بود. از شما خواسته می‌شود یک بار دیگر برای تحویل جفت فشار وارد کنید.
برای تشویق انقباضات رحمی و به حداقل رساندن خونریزی، ممکن است قبل یا بعد از تحویل جفت به شما دارو داده شود. ماما برای اطمینان از سالم بودن، جفت را معاینه می‌کند. قطعات باقی مانده برای جلوگیری از خونریزی و عفونت باید از رحم خارج شود.
پس از تحویل جفت، رحم همچنان منقبض می‌شود تا به بازگشت به اندازۀ طبیعی خود کمک کند. یکی از اعضای تیم زایمان برای اطمینان از خروج مواد اضافی، شکم را ماساژ می‌دهد.
پزشک شما همچنین تشخیص می‌دهد که آیا برای ترمیم واژن به بخیه نیاز وجود دارد یا خیر. اگر مادر تزریق بی دردی نداشته باشد، با تزریق بی‌حسی موضعی در محل مورد نظر، بخیه انجام خواهد شد
.